سندرم نفروتیک را بیش تر بشناسیم!
در این مقاله دکتر عصمت قانعی متخصص داخلی ، شما را با سندرم نفروتیک آشنا می کند . با ما همراه باشید.
سندرم نفروتیک چیست؟
سندرم نفروتیک (nephrotic syndrome) مجموعه ای از علائم است که نشان دهنده این است که کلیه شما آسیب دیده است.
هرچه وضعیت کلیه شما بدتر می شود مایعات اضافی و مواد معدنی در بدن شما انباشته می شود چرا که کلیه شما نمی تواند آن ها را به خوبی دفع کند. این موضوع سبب ایجاد تورم در بدن، فشار خون بالا و میزان بالای کلسترول می شود. سندرم نفروتیک ممکن است ناشی از بیماری کلیوی یا بیماری های دیگر مانند دیابت و لوپوس باشد.
مصرف بعضی داروها و یا مواد مخدر و HIV (ویروس ایدز) نیز ممکن است باعث سندرم نفروتیک شود. گاهی اوقات، سندرم نفروتیک پس از درمان دیگر مشاهده نمی شود. در سایر موارد، این وضعیت ممکن است برای سالها طول بکشد و در نهایت منجر به نارسایی کلیه شود. بنابراین سندرم نفروتیک موارد زیر را شامل می شود.
- آلبومینوری و یا مقدار بیش از حد پروتئین در ادرار
- هایپرلیپیدمی و یا وجود چربی و کلسترول بیش از حد در خون
- تورم در ران پا، مچ پا و یا حتی در دست و یا صورت
دلایل سندرم نفروتیک چیست؟
سندروم نفروتیک می تواند ناشی از بیماری هایی مانند FSGS یا نفروپاتی غشایی باشد که فقط بر کلیه ها اثر می کند. بیماری هایی که تنها بر کلیه ها اثر می گذارند، علل اولیه سندرم نفروتیك هستند.
گلومرول ها معمولا اهداف بیماری های اولیه هستند که هنوز دلایل مشخص نشده است.بیماری FSGS شایع ترین علت اولیه سندرم نفروتیک است که در آن بافت زخمی در بخش هایی گلومرول شکل می گیرد.
در نفروپاتی غشایی، مولکول های ایمنی، رسوبات مضری را بر روی گلومرول ها را تشکیل می دهند. می توان گفته که گلومرول ها می فیلترهای کلیه هستند.
همانطور که اشاره شد سندرم نفروتیک می تواند ناشی از دلایل ثانویه آن مانند لوپوس و یا دیابت باشد. بیش از ۵۰ درصد سندرم نفروتیک ناشی از دلایل ثانویه آن است که دیابت شایعترین آن ها است.
علائم سندرم نفروتیک
علاوه بر آلبومینوری، هایپرلیپیدمی و یا تورم، افراد مبتلا به سندرم نفروتیک ممکن است موارد زیر را تجربه کنند.
- افزایش وزن
- خستگی
- کم اشتهایی
تشخیص سندرم نفروتیک
برای تشخیص سندرم نفروتیک نیاز به آزمایش خون و و یا آزمایش ادرار ۲۴ ساعته است. با آزمایش ادرار وجود پروتئین در ادرار می تواند نشانه ای از سندرم نفروتیک باشد.
آزمایش خون به نفرولوژیست کمک می کند تا نوع بیماری شما تشخیص داده شود و شدت آسیب آن به کلیه شما مشخص شود. برخی مواقع بیوپسی کلیه برای تشخیص مورد نیاز است.
درمان سندرم نفروتیک
برای درمان سندرم نفروتیک لازم است که دلیل اصلی ابتلا به آم مشخص شود. همچنین قدم هایی برای کاهش فشار خون، کلسترول و ورم (edema) برداشته می شود. همچنین برای کاهش احتمال عفونت داورهایی تجویز می شود.
داورهایی که برای کاهش فشار خون تجویز می شود معمولا در کاهش روند بیماری کلیه شما هم موثر است. خیلی از بیماران احتیاج به چندین نوع دارو برای کنترل فشار خون دارند.
همچنین ممکن است با تشخیص نفرولوژیست برای بیماران واکسن هایی نظیر واکسن آنفولانزا و دیگر موارد تجویز شود.
رژیم غذایی برای سندرم نفروتیک
بسته به شرایط بیمار ممکن است رژیم غذایی متفاوت باشد. بنابراین حتما با نفرولوژیست خود در این خصوص مشورت کنید. حتی مراجعه به متخصص تغذیه هم می تواند به شما کمک کند.
اما به صورت کلی پزشک شما ممکن است از شما بخواهد که در رژیم غذایی خود نمک کمتری مصرف کنید و به جای آن از سایر طعم دهنده ها مانند لیمو، فلفل، زنجبیل و غیره استفاده کنید.
همچنین پیشنهاد می شود تا از غذاهایی که کلسترول بالا دارند و چربی اشباع آن ها بالا است خودداری کنید. به طور کلی مصرف میوه و سبزیجات در رژیم غذایی پیشنهاد می شود.
تفاوت سندرم نفریتیک و سندرم نفروتیک
وقتی گلومرولی دچار التهاب می شود آنگاه سندرم نفریتیک اتفاق افتاده است. علائم سندرم نفریتیک می تواند شامل موارد زیر باشد.
- هماچوری (وجود خون در ادرار)
- کاهش خروجی ادرار
- وجود پروتئین بیش از حد در ادرار
- فشار خون بالا
- تضعیف عملکرد کلیه
- تاری دید، سردرد صبح، حالت تهوع و بالا رفتن درجه حرارت بدن
- بالا رفتن اوره در برخی موارد
از نظر رژیم غذایی هم در سندرم نفریتیک کاهش پتاسیم و سدیم مورد توجه است. دلایل متعددی برای سندرم نفریتیک می توان برشمرد که هپاتیت B، نفروپاتی IgA و یا بیماری های مربوط به ایمنی بدن همانند لوپوساز جمله آن هاست.
سندرم نفریت، بر خلاف سندرم نفروتیک، به طور ناگهانی اتفاق می افتد و نشان می دهد که بیماری زمینه ای در حال پیشرفت است.
برای تشخیص سندرم نفریتیک آزمایش خون، سی تی اسکن و گاهی اوقات بیوپسی کلیه لازم است. البته بسته به تشخیص نفرولوژیست از روش های تشخیصی دیگر هم استفاده میشود.
