دکتر عصمت قانعی فوق تخصص کلیه
متخصص داخلی و فوق تخصص نفرولوژی

دفع قند در ادرار نشانه چیست؟

به طور طبیعی میزان قند (گلوکوز) موجود در ادرار بسیار کم بوده و یا اصلا وجود ندارد.

مقادیر بالا و غیر طبیعی قند در ادرار که به گلیکوزوری شناخته می شوند در نتیجه سطوح بالای قند در خون به وجود می آیند.

سطوح بالای قند خون معمولا در دیابت مخصوصا در نوع کنترل نشده آن رخ می دهند. معمولا هنگامی که ادرار در درون کلیه ها تصفیه می شود مقداری قند در مایعی باقی می ماند که بعدا ادرار را تشکیل می دهد.

در صورتی که سطح قند خون پایین باشد، همان گونه که در حالت عادی می باشد، بدن می تواند قبل از اینکه مایع، کلیه ها را جهت دفع شدن به عنوان ادرار ترک کند این مقدار قند را از درون آن باز جذب کند. هنگامی که قند خون بالا می باشد، مقدار قند موجود در مایع ترک کننده کلیه بیشتر از آن است که بتواند باز جذب شود و به همین دلیل مقداری قند به درون ادرار راه می یابد.

قندی که در خون وجود دارد می تواند در آزمایشگاه یا به روشی آسانتر و در خانه به وسیله یک آزمایش نوار شناساگر ادرار (دیپ استیک) تشخیص داده شود.

پروتئین در ادرار

از آنجایی که قند موجود در ادرار با قند موجود در خون ارتباط دارد ضروری است که در صورت شک داشتن به وجود قند در ادرار با یک پزشک مشورت شود.

وجود قند در ادرار اغلب با دیگر علائم دیابت از جمله خستگی، کاهش وزن بی دلیل، تشنگی یا گرسنگی شدید و ادرار مکرر ارتباط دارد.

در صورتی که فرد علائم دیگری مانند عدم قابلیت فکر کردن به صورت واضح علاوه بر وجود قند در ادرار دارد باید با مراقبت های اورژانسی پزشکی تماس بگیرد. در صورتی که وجود قند در ادرار مداوم بوده یا سبب نگرانی فرد می شود او می تواند پیگیر مراقبت پزشکی فوری باشد.

چه علائم دیگری می توانند همراه با وجود قند در ادرار رخ دهند؟

وجود قند در ادرار می تواند با علائم متنوع دیگری که اغلب علائم مرتبط با دیابت هستند همراه باشد.

در برخی موارد، وجود قند در ادرار می تواند با علائم دیگری که ممکن است بیانگر یک وضعیت جدی باشند همراه باشد. در این وضعیت فرد باید در یک شرایط اورژانسی و فوری معاینه شود. در صورتی که فرد علائم دیگری مانند موارد زیر را علاوه بر وجود قند در ادرار داشته باشد باید فورا با مراقبت های اورژانسی پزشکی تماس گرفته شود.

  • گرسنگی شدید
  • خستگی
  • عفونت های مکرر
  • ادرار های مکرر
  • تشنگی شدید
  • تحریک پذیری
  • از دست دادن بینایی یا تغییر در آن
  • زخم هایی که به کندی التیام می یابند
  • گز گز یا دیگر احساسات غیر عادی در دست ها یا پا ها
  • کاهش وزن غیر طبیعی
  • تغییر در سطح هوشیاری یا آگاهی مانند غش کردن یا بی پاسخ بودن
  • درد یا فشار در قفسه سینه
  • تشنج

چه چیزی سبب پیدایش قند در ادرار می شود؟

پیدایش قند در ادرار معمولا توسط دیابت یا وضعیت پیش دیابتی ایجاد می شود. این دو مورد مخصوصا هنگامی که کنترل نشده باشند می توانند سبب افزایش سطوح قند در خون شوند.

عوامل شایع وجود قند خون در ادرار

قند در ادرار می تواند توسط چندین شرایط شایع و مختلف به وجود آید از جمله:

دیابت: یک بیماری مزمن است که توانایی بدن را در استفاده از قند جهت تولید انرژی تحت تاثیر قرار می دهد.

هایپرگلایسمی: افزایش سطوح قند خون

پیش دیابت یا پره دیابت: سطوح غیرعادی گلوکز که به طور کامل در معیار های تشخیصی دیابت قرار نمی گیرند.

عوامل نادر وجود قند خون در ادرار

وجود قند در ادرار می تواند توسط شرایطی دیگر نیز ایجاد شود که مربوط به سطوح بالای قند خون نیستند. از جمله این شرایط می توان موارد زیر را نام برد:

  • گلیکوزوری خوش خیم: این مورد، وضعیتی است که در آن سیستم تصفیه کننده کلیه ها به قند اجازه وارد شدن در ادرار را می دهد. این نوع گلیکوزوری معمولا علائمی نداشته و اغلب به صورت ارثی می باشد.
  • پیوند کلیه
  • سندرم نفروتیک
  • بارداری

عوامل جدی و مهلک وجود قند خون در ادرار

در برخی موارد، وجود قند در ادرار می تواند علامت یک شرایط جدی یا مهلک باشد که این وضعیت باید فورا در شرایطی اورژانسی معاینه شود.

این علائم شامل موارد زیر می شوند:

– درمان های ناکافی دیابتی که سطوح قند خون در آن بسیار بالا می باشد.

– ابتلا به دیابت های کنترل نشده که سطوح قند خون در آن ها بسیار بالا می باشد.

– سوالاتی که جهت تشخیص وجود قند خون در ادرار پرسیده می شوند

– جهت تشخیص شرایط فرد پزشک از او سوالاتی در ارتباط با وجود قند در ادرار خواهد پرسید. این سوالات موارد زیر را شامل می شوند:

  • چه مدت است که متوجه وجود قند در ادرار خود شده اید؟
  • آیا سابقه ابتلا به دیابت را در خانواده خود دارید؟
  • چه علائم دیگری دارید؟
  • چه دارو هایی مصرف می کنید؟

عوارض احتمالی وجود قند در ادرار چیست؟

وجود قند در ادرار، به عنوان نشانه ای از بالا بودن قند خون، می تواند با عوارضی بالقوه و تهدید کننده زندگی همراه باشد. از آنجایی که وجود قند در ادرار می تواند ناشی از ابتلا به دیابت باشد، عدم پیگیری درمان می تواند به عوارضی جدی و آسیبی دائمی منجر شود.

هنگامی که علت زمینه ای این وضعیت تشخیص داده می شود، ضروری است که فرد از برنامه ای که پزشک به صورت اختصاصی برای او نوشته است پیروی کند. این برنامه جهت کاهش خطر احتمالی ابتلا به عوارضی از جمله موارد زیر تهیه شده است:

  • عوارض قلبی و عروقی مانند حمله قلبی، سکته مغزی، سطوح بالای کلسترول، هایپر تانسیون یا فشار خون بالا و بیماری شریان های محیطی
  • مشکلات چشمی مانند از دست دادن بینایی یا کوری، رتینوپاتی دیابتی، گلوکوم، فرسایش ماکولار
  • عفونت یا نارسایی کلیوی
  • آسیب عصبی از جمله از دست دادن احساس و یا احساس گز گز در دست ها یا پا ها
  • زخم های بر روی دست ها و پا ها

پرسش از دکتر