دکتر عصمت قانعی فوق تخصص کلیه
متخصص داخلی و فوق تخصص نفرولوژی

وقتی بیماری لوپوس کلیه را درگیر می کند…

لوپوس یک بیماری خود ایمنی مزمن است که می تواند به پوست، مفاصل کلیه و سایر اندام صدمه بزند. در این مقاله به بررسی انواع لوپوس، روش های تشخیص و درمان بیماری لوپوس می پردازیم.

بیماری لوپوس مزمن به این معنی است که علائم و نشانه های بیماری، طولانی تر از شش هفته و اغلب برای سال ها با بیمار خواهند بود.

به بخشی از بدن که با ویروس، باکتری و بیماری ها (مهاجمان خارجی مانند آنفولانزا) مبارزه می کند، سیستم ایمنی بدن می گویند. معمولا سیستم ایمنی بدن ما پروتئینی به نام آنتی بادی تولید می کند تا از بدن ما در برابر مهاجمان محافظت کند.

در لوپوس، برای سیستم ایمنی بدن مشکلاتی ایجاد می شود. در لوپوس سیستم ایمنی بدن شما نمی تواند تفاوتی بین مهاجمان خارجی و بافت های سالم بدن قائل شود، به همین دلیل سیستم ایمنی بدن آنتی بادی هایی تولید می کند که  باعث حمله و نابود کردن بافت سالم بدن می شوند.

در لوپوس، بدن آنتی بادی هایی را تولید می کند که این آنتی بادی ها، به بافت های سالم بدن مانند کلیه حمله می کنند. این بیماری باعث التهاب، درد و آسیب در بخش های مختلف بدن می شود.

 چند نکته در مورد لوپوس

بیماری لوپوس واگیردار نیست. شما این بیماری را از کسی نمی گیرید و به کسی منتقل نمی کنید.

بیماری لوپوس سرطان نیست. سرطان یک بیماری ناشی از سلول های بدخیم و غیر طبیعی است که به سرعت رشد می کنند و به بافت های اطراف گسترش می یابند.

اما لوپوس یک بیماری خود ایمنی است. با این حال، برخی از درمان های لوپوس ممکن است شامل کاهش سیستم ایمنی بدن باشند که در شیمی درمانی نیز استفاده می شوند.

✔ لوپوس هیچ ربطی به HIV و یا ایدز ندارد. برعکس ایدز، در لوپوس سیستم ایمنی بیش از حد فعال است.

✔ بیماری لوپوس می تواند از خفیف تا خطرناک باشد و همیشه باید توسط یک پزشک درمان شود. با درمان مناسب، اکثر افراد مبتلا به لوپوس می توانند زندگی مناسبی داشته باشند.

✔ بیشتر بیماران مبتلا به لوپوس زنان هستند و بیشتر بیماران در سن ۱۵ تا ۴۴ سالگی درگیر این بیماری می شوند.

انواع لوپوس

✅ لوپوس سیستمیک اریتماتوز

یکی از انواع لوپوس، لوپوس سیستمیک اریتماتوز است که شایعترین نوع بیماری لوپوس است. لوپوس سیستمیک می تواند خفیف یا شدید باشد. برخی از عوارضی که برای بیماری لوپوس به وجود می آید به صورت زیر است:

  • التهاب کلیه که به لوپوس نفریت و یا لوپوس کلیه معروف است. لوپوس نفریت بر توانایی کلیه در دفع مواد زائد اثر می گذارد و ممکن است در انتها منجر به دیالیز و یا پیوند کلیه شود.
  • التهاب سیستم عصبی و مغز که می تواند باعث مشکلات حافظه، سردرد و سکته مغزی شود.
  • التهاب در رگ های خونی مغز که می تواند باعث تب بالا، تشنج و تغییرات رفتاری شود.
  • سفت شدن عروق که می تواند منجر به حمله قلبی شود.

بیماری لوپوس

✅ لوپوس پوستی

یکی دیگر از انواع لوپوس، لوپوس پوستی است که فقط محدود به پوست است.

لوپوس کلیه

همانطور که اشاره شد، بیماری لوپوس باعث می شود که سیستم ایمنی بدن به اعضای سالم هم حمله ور شود و نتواند تفاوتی بین مهاجمان نظیر ویروس ها و اعضای بدن قائل شود.

لوپوس سیستمیک و یا SLE شایعترین نوع لوپوس است که به کلیه هم آسیب وارد می کند. بنابراین لوپوس سیستمیک که منجر به تاثیرگذاری به کلیه شود را لوپوس کلیه و یا لوپوس نفریت می گویند. گفته می شود حدود ۶۰% بیماران مبتلا به لوپوس، دچار مشکلات کلیوی می شوند.

دلیل ابتلا به بیماری لوپوس

بسیاری از دانشمندان معتقدند که لوپوس در پاسخ به ترکیبی از عوامل در داخل و خارج از بدن، از جمله هورمون ها، ژنتیک و مشکلات زیست محیطی اتفاق می افتد.

ممکن است عفونت ها، ویروس ها، مواد شیمیایی سمی یا آلاینده ها (بخار اتومبیل، دود کارخانه) در ایجاد بیماری لوپوس نقش داشته باشد.

مردان و زنان در هر سنی و نژادی مبتلا به لوپوس می شوند. با این حال، حدود ۹۰ درصد افراد مبتلا به لوپوس خانم ها هستند.

تشخیص لوپوس کلیه

احتمالا برای تشخیص لوپوس نفریت آزمایش هایی از شما خواسته می شود، از جمله:

❇ آزمایش ادرار برای بررسی میزان پروتئین در ادرار

❇ آزمایش خون برای بررسی میزان پروتئین و کلسترول، بررسی GFR شما تا در مورد عملکرد کلیه شما آگاهی حاصل شود.

❇ حداقل یک بار در طول بیماری شما، آنتی بادی ضد فسفولیپید و آنتی بادی های ضد هسته ای (ANA) بررسی می شود.

❇ بیوپسی کلیه

علائم و عوارض کلیوی لوپوس

التهاب نفرون ها (ساختارهای داخل کلیه  که خون را فیلتر می کنند) گلومرولونفریت یا نفریت نامیده می شود. نفریت لوپوس اصطلاحی است که وقتی لوپوس سبب التهاب در کلیه ها می شود، باعث می شود نفرون ها به درستی نتوانند مواد زائد را از خون دفع کنند و یا مایع بدن شما را کنترل کنند. بیماری کلیه علائم مبهمی دارد، بنابراین بسیار مهم است که به صورت مرتب آزمایش خون و ادرار توسط این بیماران صورت بگیرد.

برخی از علائم لوپوس نفریت عبارتند از:

☑ وجود خون در ادرار

☑ وجود پروتئین در ادرار

☑ تورم در ناحیه پا، مچ و یا اطراف چشم

☑ افزایش وزن

☑ فشار خون بالا

☑ تکرر ادرار به خصوص در شب

درمان بیماری

درمان بیماری لوپوس

لوپوس با داروهایی که عملکرد سیستم ایمنی بدن شما را کاهش می دهند، درمان می شود. این داروها شامل داروهای استروئید (کورتیکواستروئید) و داروهای ضد مالاریا هستند. شرایط هر بیمار متفاوت است و نفرولوژیست شما یک درمان مناسب را برای شخص شما تجویز خواهد کرد. برخی از روش های درمان لوپوس عبارتند از:

#کورتیکواستروئیدها و داروهای سرکوب کننده ایمنی

این داروها برای کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن (سیستم دفاع بدن شما) و جلوگیری از حمله گلومرول ها به آنها استفاده می شود.

#مهارکننده های ACE و ARB ها

داروهای فشار خون هستند که برای کاهش دفع پروتئین و کنترل فشار خون استفاده می شوند.

#دیورتیک ها

این داروها به بدن شما کمک می کنند تا مایع اضافی از بدن شما دفع شود و تورم ناشی از آن کاهش پیدا کند. این داروها همچنین می توانند برای کاهش فشار خون شما نیز استفاده شوند.

#تغییرات تغذیه ای

بسته به شریط شما، پزشک ممکن است بعضی از تغییرات رژیم غذایی مانند کاهش نمک (سدیم) و پروتئین را به شما توصیه کند.


پرسش از دکتر