دکتر عصمت قانعی فوق تخصص کلیه
متخصص داخلی و فوق تخصص نفرولوژی

دفع سنگ کلیه با ۱۳ روش درمان خانگی

سنگ های کلیه رسوب های سختی هستند که در کلیه تشکیل می شوند. سنگ ها از طریق مجرای اداری حرکت کرده و از بدن خارج می شوند.

این فرآیند دفع سنگ کلیه نامیده می شود که می تواند بسیار دردناک باشد. سنگ های کلیه هنگامی ایجاد می شوند که مواد معدنی و نمک ها، عمدتا کلسیم اکساید، در کلیه کریستاله شده و رسوب ایجاد می کنند. اگرچه تشکیل سنگ ها در کلیه انجام می شود اما می توانند بر روی بخشهای مختلف مجرای اداری تاثیر بگذارند. سنگ های کلیه همچنین سنگ مثانه نیز نامیده می شوند.

عوامل ایجاد سنگ کلیه

بی آبی یا کم آبی بدن یکی از اصلی ترین فاکتورهای مستعد کننده ایجاد سنگ کلیه است.

هنگامی که بدن بی آب می شود، مایعات آرام تر در کلیه حرکت کرده و ترکیبات موجود در مواد معدنی و نمک ها را بیشتر تغییر می دهد و منجر به ارتباط نزدیکتر با یکدیگر و چسبیدن به هم می شود.

سنگ های کوچک ممکن است بدون ایجاد هیچ علامتی خود به خود دفع شوند. با اینحال، اغلب سنگ های بزرگ در هنگام دفع سنگ کلیه درد زیادی ایجاد کرده و نیازمند درمان های پزشکی هستند.

درمان خانگی برای دفع سنگ کلیه

برای دفع سنگ کلیه پیش از استفاده از درمان های خانگی، بهتر است با پزشک خود مشورت کرده خصوصا افرادی که قبلا مبتلا به سنگ کلیه بوده و یا داروی خاصی مصرف می کنند.

بسیاری از آنتی بیوتیک ها، مواد ادرار آور، داروهای فشار خون، کلسترول و کبد می تواند تاثیر منفی بر روی درمان های گیاهی داشته باشد.

۱) آب

نوشیدن آب یکی از آسان ترین راه ها برای جلوگیری از سنگ های کلیه می باشد. عمده پزشکان توصیه می کنند که هشت لیوان آب را در روز مصرف کنید.

نوشدن ۱۲ لیوان آب در روز به حرکت و دفع سنگ کلیه یا کاهش رشد رسوبات از کلیه منجر می شود.

۲) آب لیمو

لیمو حاوی سیترات است، ماده ای که به شکستن رسوبات کلسیم و کاهش رشد آنها کمک می کند. مصرف ۲ لیوان آب لیمو، لیوان اول با معده خالی به عنوان اولین ماده غذایی وارد شده به معده در صبح و دومی کمی بعد از صرف شام، ممکن است به شکستن سنگ های کوچک کمک کند.

هنگام خرید آبمیوه ها دقت به لیبل آنها ضروری است. بسیاری از محصولات لیبل آبلیمو داشته اما حاوی مقدار بسیار کمی لیموی خالص بوده و حجم بالای شیرین کننده هایی که می تواند ریسک سنگ کلیه را افزایش دهد در آنها وجود دارد.

خرید آبلیموی خالص یا استخراج آب لیموی تازه با فشردن میوه آن در منزل بهترین روش برای به دست آوردن آبلیموی خالص است.

ریحان برای دفع سنگ کلیه

۳) ریحان

ریحان حاوی ترکیباتی است که به تنظیم و ثابت کردن سطح اوریک اسید کمک کرده و تشکیل سنگ های کلیه را مشکل می کند. همچنین، ریحان حاوی استیک اسید نیز می باشد، ماده ای شیمیایی که به عنوان حلال سنگ ها معروف است.

یک قاشق چای خوری عصاره ریجان یا آب ریحان تازه در یک روز می تواند به درمان و دفع سنگ کلیه کمک کند.

۴) سرکه سیب

سرکه سیب نیز حاوی سیتریک اسید بوده و در حلالیت رسوبات کلسیم نقش دارد.

دو قاشق چای خوری سرکه سیب خالص مخلوط با ۲۲۵ میلی لیتر آب ممکن است کاهش دهنده علائم سنگ کلیه بوده و از پیشرفت آن جلوگیری کند. این ترکیب می تواند چندین بار در روز نوشیده شده و هنگامی که قبل از وعده غذایی مصرف شود، تاثیر آن بیشتر است.

۵) آب سبزه گندم

سبزه گندم حاوی ترکیباتی است که تولید ادرار را افزایش داده و سنگها را وادار به عبور آسان تر کرده و خطر تولید آنها را نیز کاهش می دهد.

سبزه گندم همچنین حاوی آنتی اکسیدان هایی است که منجر به دفع مواد معدنی و نمک ها از مجرای ادراری می شود.

مزایای سبزه گندم بر روی دستگاه ادراری هنگامی به بهترین شکل مشخص می شود که ۵۰ تا ۲۵۰ میلی لیتر از عصاره خالص یا آب آن در یک روز مصرف شود. پودرهای مکمل یا قرص های تشکیل شده از این ماده نیز در بسیاری از داروخانه ها وجود دارد.

۶) آب یا تخم کرفس

آنتی اکسیدن ها و ترکیبات موجود در کرفس افزایش دهنده ترکیباتی ادراری هستند. اضافه کردن تخم کرفس به وعده غذایی در شرایط معمولی ممکن است به کاهش احتمال ایجاد سنگ های کلیه کمک کند.

یک یا دو ساقه کرفس همچنین می تواند در ترکیب با آب برای تولید آب کرفس استفاده شود. آب کرفس در صورت مصرف به صورت روزانه به درمان علائم و دفع سنگ کلیه کمک می کند.

انگور خرس

۷) انگور خرس یا اقطی سیاه

خواص ضد عفونی کننده و حلالیت این گیاه ممکن است در پاکسازی مجاری اداری و آسان کردن عبور و دفع سنگ کلیه موثر باشد.

برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف ۵۰۰ میلی گرم از ماده خشک و خالص این گیاه سه بار در روز می تواند برای کسانی که از سنگ کلیه رنج می برد کمک کننده باشد.

۸) عصاره لوبیا قرمز

لوبیا قرمز حاوی منیزیوم است، ترکیبی که به جهت تاثیر بر روی سنگهای کلیوی و کاهش علائم آن معروف است.

یک راه برای بهره مندی از فواید لوبیا، خارج کردن غلاف آنها و پخت آرام به مدت تقریبا ۵ الی ۶ ساعت است. سپس مایع به دست آمده توسط یک دستمال کتان توری صاف شده و به صورت گرم یا سرد مصرف شود.

تهیه این ماده می بایست هربار قبل از مصرف تهیه شود.

۹) روغن زیتون کاملا خالص

روغن زیتون کاملا خالص، یک روغن غلیظ و غنی است که ممکن است با چرب و روان کردن مجرای ادراری، در آسان کردن مسیر عبور سنگ ها کمک کننده باشند.

مصرف ۱ لیوان به میزان ۱۵۰ میلی لیتر در صبح و باقی مانده آن در عصر، همزمان با سایر گیاهان دارویی یا درمانها ممکن است منجر به کاهش درد و بی قراری شود.

۱۰) خارخاسک

نوشیدنی تولید شده از میوه خارخسک می تواند سطوح فسفات در ادرار را کاهش داده و تولید سنگ های کلیوی را کاهش دهد. علاوه بر این، گیاه خارخاسک ترکیباتی دارد که افزایش دهنده میزان ادرار بوده و به حل رسوبات معدنی کمک می کند.

تمامی بخش های گیاه و میوه های آن می تواند به صورت خام مصرف شود. گیاه ممکن است تنها به شکل قرص، یا در شکل خشک یا به صورت چای مصرف شود. یک قرص ۵۰ میلی گرمی یا ۱ فنجان چایی می تواند برای جلوگیری از سنگهای کلیوی یا دفع سنگ کلیه آسان کافی باشد.

اب انار برای دفع سنگ کلیه

۱۱) آب انار

خواص آنتی اکسیدانی و شفابخش انار به نظر می رسد منجر به تغییراتی در میزان رشد و دفع سنگ کلیه شود.

آب انار حاوی ترکیباتی برای کاهش اسیدیته ادرار است که تشکیل سنگ ها را مشکل می کند. خرید انار کامل، خوردن دانه ها یا استخراج آب آن، راحت ترین راه برای بهره مندی از خواص سلامتی بخش انار است.

۱۲) عصاره، چای یا آب گیاه قاصدک

گیاه قاصدک حاوی موادی است که افزایش دهنده صفرا و ادرار بوده و به خلاصی از ترکیبات زائد بدن کمک می کند.

در شکل قرص یا کپسول این گیاه، ۵۰۰ میلی گرم عصاره خالص وجود دارد که ممکن است به کاهش علائم سنگ کلیه یا جلوگیری از تشکیل آنها کمک کند. مصرف گیاه قاصدک به شکل چای یا آب گیاه قاصدک، ۳ یا ۴ فنجان در روز پیشنهاد می شود.

۱۳) کاهش وزن برای دفع سنگ کلیه

وزن متناسب با رژیم غذایی سالم غنی از مواد مغذی و غذاهای فیبردار برای ممانعت از تشکیل سنگهای کلیوی و درمان آنها ضروری می باشد.

نوشیدنی های الکی، کافئین دار و کربنی می تواند خطر ایجاد سنگ های کلیوی در یک فرد را افزایش دهد.

علاوه بر این، غذاهای غنی از شکر، نمک یا چربی نیز بعنوان مواد غذایی پر چرب نیز بعنوان مواد غذایی پر خطر که افزایش دهنده رسوب کلیوی و علائم شناخته شده هستند، معرفی می شوند.

فاکتورهای خطر

احتمال ابتلای مردان به سنگ های کلیوی بیش از زنان است.

برخی شرایط پزشکی شامل بیماریهای کلیوی و بیماری کرون می تواند منجر به افزایش احتمال پیشرفت این شرایط شود. بعلاوه، برخی داروها شامل مدررها، درمانهای خاص برای ایدز، داروهای ضد تشنج، و آنتی اسیدهایی با پایه کلسیم می توانند خطر ایجاد سنگ های کلیوی را افزایش دهند.

چاقی و دیابت، فاکتورهای خطر بزرگی در این شرایط هستند.

رژیم های غنی از غذاها و ترکیبات دهیدراته کنند مانند قند، نمک و الکل می تواند در افزایش ایجاد سنگهای کلیوی موثر باشد. غذاها و مواد مغذی خاصی نیز به طور طبیعی غنی از اگزالات هستند.

افرادی که در معرض خطر سنگ های کلیوی هستند می بایست از انتخاب و مصرف مواد غذایی زیر اجتناب کنند:

  • اسفناج
  • بادام ها
  • ریواس
  • بامیه
  • چغندر قند
  • چیپس سیب زمینی
  • سیب زمینی سرخ شده
  • کره بادام زمینی
  • سبوس پوست کنده

چه وقت می بایست به پزشک مراجعه کرد؟

اگر فردی درد شدیدی در ناحیه پایینی شکم یا دستگاه تناسلی احساس کرد، می بایست فورا به پزشک مراجعه کند. بسیاری از سنگ های کلیوی با استفاده از مصرف مایعات و داروهای ضد درد قابل درمان می باشند.

با اینحال، سنگهایی که در مجرای ادراری یا بافتهای آسیب دیده ادراری به دام افتاده باشند، نیازمند دفع سنگ کلیه اضطراری توسط جراحی هستند.

علائمی که می بایست سریعا توسط پزشک بررسی شوند شامل:

  • درد مداوم ناحیه پایینی شکم یا ناحیه پایینی کمر که بیش از ۴ هفته به طول انجامد.
  • تب یا لرز
  • استفراغ
  • حالت تهوع
  • ادرار خونی
  • از دست رفتن هشیاری
  • خروج دردناک ادرار
  • ادرار ابر مانند یا بد بو

پرسش از دکتر